Wanneer je als patiënt een arts, verpleegkundige of andere zorgverlener ontmoet, ga je ervan uit dat je in veilige handen bent. Toch komt het voor dat zorgverleners in het verleden fouten hebben gemaakt of zelfs ernstig tekort zijn geschoten. Het arbeidsverleden van zorgverleners controleren is daarom een belangrijke stap in het waarborgen van kwaliteit en patiëntveiligheid.
In deze blog leggen we uit waarom dit zo belangrijk is, hoe werkgevers dit kunnen doen, welke rol de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) hierin speelt en wat dit betekent voor de zorgsector.
Wat verstaan we onder arbeidsverleden zorgverleners?
Het arbeidsverleden van een zorgverlener gaat verder dan alleen de plekken waar iemand gewerkt heeft. Het omvat ook:
- De kwaliteit van eerder geleverde zorg.
- Eventuele waarschuwingen of maatregelen vanuit de inspectie.
- Registraties in beroepsregisters zoals het BIG-register.
- Tuchtmaatregelen of juridische uitspraken.
Door dit goed in kaart te brengen, kunnen werkgevers beter inschatten of een zorgverlener geschikt is om veilig en professioneel aan de slag te gaan.
Waarom is het controleren van het arbeidsverleden zo belangrijk?
1. Bescherming van patiënten
De patiënt moet erop kunnen vertrouwen dat de zorgverlener kundig en zorgvuldig werkt. Een slechte ervaring uit het verleden kan risico’s opleveren voor nieuwe patiënten.
2. Voorkomen van herhaling van fouten
Door inzicht te hebben in het arbeidsverleden, kunnen werkgevers beter beoordelen of extra begeleiding of voorwaarden nodig zijn.
3. Vertrouwen in de zorgsector
Incidenten met zorgverleners die eerder al in de problemen kwamen, ondermijnen het vertrouwen in de hele sector.
4. Verantwoordelijkheid van werkgevers
Zorginstellingen hebben een zorgplicht. Ze moeten ervoor zorgen dat medewerkers geschikt zijn voor hun functie.
Hoe werkgevers het arbeidsverleden kunnen controleren
- BIG-register raadplegen
In het BIG-register staat wie bevoegd is om een beschermd beroep uit te oefenen. Hier worden ook maatregelen en beperkingen vermeld. - Referenties opvragen
Een goede referentie van eerdere werkgevers geeft waardevolle informatie over functioneren en betrouwbaarheid. - VOG (Verklaring Omtrent Gedrag)
Een VOG is verplicht in veel zorgfuncties en geeft inzicht in strafrechtelijk verleden. - Contact met de Inspectie
Bij twijfel kunnen zorginstellingen informatie bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) inwinnen. - Interne screening
Steeds meer organisaties gebruiken een vaste procedure waarbij HR-afdelingen arbeidsverleden standaard controleren voordat iemand wordt aangenomen.
Wat doet de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd?
De IGJ houdt toezicht op zorgverleners en instellingen. Bij ernstige incidenten kan de inspectie maatregelen opleggen, zoals waarschuwingen, boetes of een beroepsverbod. Deze informatie kan openbaar gemaakt worden, zodat instellingen weten welke risico’s er zijn.
Daarnaast stimuleert de IGJ werkgevers om zorgvuldig te screenen en zo bij te dragen aan een veiligere zorgomgeving.
Voorbeeld uit de praktijk
Een zorginstelling in Gelderland nam een verpleegkundige in dienst zonder uitgebreide screening. Pas later bleek dat deze persoon eerder onder toezicht had gestaan vanwege medicatiefouten. Dit leidde tot nieuwe incidenten en schade voor patiënten. Sindsdien heeft de instelling haar wervingsprocedure aangepast: bij elke nieuwe medewerker wordt nu standaard het arbeidsverleden gecontroleerd via het BIG-register en referenties.
Uitdagingen bij het controleren van arbeidsverleden
- Privacywetgeving (AVG): instellingen mogen niet zomaar alle gegevens opvragen of delen. Het is belangrijk om binnen de wettelijke kaders te blijven.
- Tijd en kosten: grondig screenen kost meer tijd en geld, maar voorkomt grotere problemen.
- Incomplete informatie: niet alle incidenten worden altijd geregistreerd of gedeeld.
Hoe zorgverleners zelf bijdragen
Ook zorgverleners hebben een verantwoordelijkheid. Door transparant te zijn over hun werkervaring en open te communiceren over leerpunten, dragen zij bij aan een cultuur van vertrouwen en veiligheid.
Toekomst: betere samenwerking en digitale checks
De verwachting is dat er steeds meer digitale systemen komen die het eenvoudiger maken om arbeidsverleden te controleren. Denk aan gekoppelde registers, automatische screeningssystemen en betere samenwerking tussen zorginstellingen en toezichthouders. Dit maakt de zorg veiliger en transparanter.
Conclusie
Het arbeidsverleden van zorgverleners controleren is geen formaliteit, maar een noodzakelijke stap om patiëntveiligheid te waarborgen. Werkgevers in de zorg hebben hierin een grote verantwoordelijkheid, maar krijgen ondersteuning van registers, screeningsprocedures en de IGJ.
Door zorgvuldige screening, duidelijke procedures en transparantie van zorgverleners zelf, blijft de kwaliteit van de zorg hoog en worden risico’s voor patiënten geminimaliseerd.
