Jeugdzorg is er om kinderen, jongeren en gezinnen te helpen in kwetsbare situaties. Maar soms verloopt de hulp niet zoals gewenst. Je voelt je niet gehoord, bent het niet eens met een beslissing of hebt te maken met gedrag dat niet passend is. Dan is het belangrijk om te weten dat je een klacht kunt indienen – en dat daar iemand speciaal voor is: de klachtenfunctionaris jeugdzorg.
In deze blog lees je wat een klachtenfunctionaris doet, wanneer je hem of haar kunt inschakelen, wat jouw rechten zijn als cliënt, en waarom dit een belangrijk onderdeel is van zorg die luistert en verbetert.
Wat is een klachtenfunctionaris jeugdzorg?
Een klachtenfunctionaris is een onafhankelijke en neutrale medewerker binnen een jeugdzorgorganisatie die cliënten ondersteunt bij het indienen, bespreken en oplossen van klachten. De klachtenfunctionaris is er voor cliënten, dus voor jongeren, ouders of verzorgers die ontevreden zijn over de hulp of behandeling.
De rol is wettelijk geregeld in de Jeugdwet. Elke aanbieder van jeugdhulp of jeugdbescherming is verplicht om een klachtenregeling te hebben én een klachtenfunctionaris beschikbaar te stellen.
Wanneer kun je een klachtenfunctionaris inschakelen?
Je kunt bij een klachtenfunctionaris terecht als je bijvoorbeeld:
- Niet goed bent geïnformeerd over een beslissing
- Vindt dat je niet serieus bent genomen
- Ontevreden bent over de manier van communiceren
- Onheus bejegend bent door een hulpverlener
- Het niet eens bent met de manier waarop met jou of je kind wordt omgegaan
- Vindt dat jouw privacy is geschonden
Kortom: als je een onvrede of klacht hebt over de manier waarop jeugdhulp is geboden, dan mag je dat melden – en dan kun je de klachtenfunctionaris inschakelen om je te helpen.
Wat doet een klachtenfunctionaris?
De klachtenfunctionaris heeft een ondersteunende, bemiddelende en adviserende rol. Concreet helpt hij of zij bij:
✅ Luisteren naar jouw verhaal zonder oordeel
✅ Uitleg geven over je rechten en de klachtenprocedure
✅ Helpen met het opstellen van een klacht
✅ Bemiddelen tussen jou en de betrokken hulpverlener of organisatie
✅ Zorgen dat je klacht zorgvuldig en volgens de regels wordt behandeld
✅ Bewaken dat het proces veilig, eerlijk en vertrouwelijk verloopt
Let op: de klachtenfunctionaris neemt zelf geen beslissingen over je klacht, maar zorgt dat die op de juiste manier behandeld wordt.
Is een klacht indienen niet “te heftig”?
Veel mensen twijfelen: “Is dit wel erg genoeg voor een klacht?” of “Straks wordt het erger als ik iets zeg.” Maar het tegenovergestelde is vaak waar: door je klacht bespreekbaar te maken, geef je een signaal dat gehoord moet worden. Het helpt niet alleen jou, maar ook de organisatie om te leren en beter te worden.
Je mag altijd contact opnemen met de klachtenfunctionaris – ook als je nog geen officiële klacht wilt indienen. Je kunt eerst je verhaal vertellen en samen bekijken wat een goede volgende stap is.
Hoe verloopt een klachtenprocedure in de jeugdzorg?
Een standaardtraject ziet er meestal zo uit:
- Eerste gesprek of melding
Je neemt contact op met de klachtenfunctionaris en bespreekt jouw situatie. - Bemiddeling of informeel oplossen
In veel gevallen kan de klacht via bemiddeling of een gesprek opgelost worden, zonder formele procedure. - Indienen van officiële klacht
Als dat nodig is, help de klachtenfunctionaris je met het indienen van een formele klacht bij de organisatie. - Behandeling door de organisatie
De klacht wordt beoordeeld, er komt een reactie of voorstel tot oplossing. - Niet tevreden? Externe commissie
Je kunt in sommige gevallen je klacht ook voorleggen aan een onafhankelijke klachtencommissie of zelfs aan de jeugdombudsman of Kinderombudsman.
Long tail zoekterm: Hoe werkt een klacht indienen in de jeugdzorg?
Jouw rechten als cliënt in de jeugdzorg
Als jongere of ouder in de jeugdzorg heb je het recht om:
🔹 Een klacht in te dienen zonder negatieve gevolgen
🔹 Ondersteuning te krijgen bij het indienen van een klacht
🔹 Te worden gehoord en serieus genomen
🔹 Vertrouwelijk behandeld te worden
🔹 Binnen redelijke tijd een reactie te krijgen
🔹 Naar een externe instantie te stappen als je ontevreden blijft
Deze rechten zijn opgenomen in de Jeugdwet en gelden voor alle jeugdhulpaanbieders.
Klachtenfunctionaris bij jeugdbescherming en Veilig Thuis
Ook bij instellingen zoals Veilig Thuis, Raad voor de Kinderbescherming en jeugdbeschermingsteams kun je een klacht indienen. Daar gelden vaak aanvullende of eigen procedures, maar ook daar is een klachtenfunctionaris verplicht.
Ben je bijvoorbeeld ontevreden over een rapportage, een gesprek of een beslissing rondom een uithuisplaatsing? Dan kun je dit melden, en je hebt recht op een zorgvuldige klachtbehandeling.
Waarom is een klachtenfunctionaris belangrijk?
Een klachtenfunctionaris is geen “klachtenloket”, maar een sleutelfiguur in cliëntgerichte jeugdzorg. De voordelen:
✅ Veilige plek om je onvrede te uiten
✅ Snelle, laagdrempelige oplossing zonder juridische strijd
✅ Signaalfunctie voor organisaties – klachten zijn leerpunten
✅ Versterkt de stem van jongeren en ouders
✅ Voorkomt escalatie of wantrouwen in het zorgproces
Kortom: het is een waardevolle voorziening die past in een cultuur van openheid, herstel en verbetering.
Veelgestelde vragen over de klachtenfunctionaris jeugdzorg
1. Is de klachtenfunctionaris onafhankelijk?
Ja. De klachtenfunctionaris is er voor de cliënt en moet neutraal zijn. Hij of zij is wel in dienst van de organisatie, maar werkt vanuit een onafhankelijke positie.
2. Kan ik anoniem een klacht indienen?
In principe moet een klacht herleidbaar zijn om serieus behandeld te worden, maar je kunt in overleg met de klachtenfunctionaris wel vertrouwelijk blijven. Informeel melden zonder naam kan ook.
3. Word ik benadeeld als ik klaag?
Nee. Volgens de wet mag je niet worden benadeeld of anders behandeld vanwege een klacht. Wordt dat gevoel toch sterker, meld het direct.
4. Wat als ik ontevreden ben over de klachtenfunctionaris?
Ook daar kun je een klacht over indienen – bij de organisatie zelf of via een externe klachtenregeling (bijv. de Jeugdombudsman).
5. Kan een jongere zelf een klacht indienen zonder ouders?
Ja, zeker. Jongeren van 12 jaar en ouder mogen zelfstandig een klacht indienen. Jongere kinderen mogen dit samen met hun ouders doen.
Conclusie: je stem telt – laat je horen
In de jeugdzorg is het belangrijk dat iedereen zich veilig en gehoord voelt. Gaat er iets mis? Dan moet je daar iets over kunnen zeggen — zonder angst, zonder drempel. De klachtenfunctionaris jeugdzorg is er om dat mogelijk te maken. Niet om schuldigen aan te wijzen, maar om te zorgen dat klachten gehoord, opgelost en benut worden voor betere zorg.
Heb jij een klacht of twijfel je of jouw ervaring serieus genoeg is? Neem contact op met de klachtenfunctionaris van jouw zorgaanbieder. Je hoeft het niet alleen te doen.
